imprimer
Discussions à la Chambre belge sur le projet de loi portant assentiment à l'adhésion des nouveaux membres à l'OTAN 27 novembre 2003 source : www.lachambre.be Projet de loi portant assentiment aux actes internationaux suivants:
14 1° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession
de la République de Bulgarie,
15 2° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République de l'Estonie,
16 3° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République de Lettonie,
17 4° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République de Lituanie,
18 5° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République de Roumanie,
19 6° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République slovaque,
20 7° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de
la République de Slovénie,
21 signés à Bruxelles le 26 mars 2003 (335/1)
(Transmis par le Sénat - Sans rapport)
Discussion générale
La discussion générale est ouverte.
Stef Goris (VLD): Un trait est aujourdhui définitivement
tiré sur la guerre froide. Après la Pologne, la Tchéquie
et la Hongrie en 1999, la Bulgarie, lEstonie, la Lettonie, la Lituanie,
la Roumanie, la Slovénie et la Slovaquie deviennent à présent
membres à part entière de lOrganisation du Traité
de lAtlantique Nord (OTAN). Cette adhésion est le fruit de plus
de dix ans de négociations actives avec les pays qui se situent dans
la périphérie de la nouvelle alliance, en particulier la Russie.
LOTAN doit se garder de dresser un nouveau Rideau, de quelque nature
que ce soit, le long de ses nouvelles frontières extérieures.
Elle doit au contraire associer activement ses nouveaux voisins à sa
politique par lentremise dorganisations déjà existantes
telles que le Conseil OTANRussie et par linstallation de délégations
russes au sein du quartier général du SHAPE à Mons et du
quartier général de lOTAN à Evere. Il conviendra
à cet égard dorganiser prioritairement des consultations
mutuelles régulières dans un souci de transparence et de confiance
réciproque.
L'importance de l'élargissement pour les Etats candidats à l'adhésion
est moins évidente sur le plan militaire, mais sa portée politique
et psychologique est beaucoup plus grande.
L'élargissement de l'OTAN renforce la stabilité en Europe centrale
et orientale, y perpétue la démocratie et résulte en une
plus grande sécurité juridique et une prospérité
croissante dans les Etats candidats à l'adhésion. L'élargissement
de l'OTAN renforcera davantage encore le rôle de gardien de la paix et
de la sécurité que joue l'alliance. Nous devons dès lors
plaider pour que la Croatie, l'Albanie et la Macédoine, par exemple,
se voient accorder de vraies chances de devenir membre lors de la prochaine
vague d'adhésions.
La grande force de l'OTAN au cours des cinquante dernières années
a résidé dans son caractère exclusivement défensif.
Au cours de la dernière décennie en particulier, on a ouvert la
voie à la gestion de crise et au soutien de la paix.
Les choses ont pris une mauvaise tournure lorsque lOTAN a commencé
à intervenir militairement en dehors de son territoire, sans mandat de
lONU. LOTAN doit donc renouer avec ses origines, au risque sinon
de se laisser détruire par ses divisions internes. Les Etats-Unis doivent
également revenir à la raison.
Ces derniers temps, le secrétairegénéral actuel et son
administration ont trop accaparé le pouvoir. Le nouveau secrétaire-général,
M. de Hoop Scheffer, aura fort à faire pour mettre bon ordre dans tout
cela.
Sous le secrétaire général actuel, on sest fortement
écarté de lobjectif initial de la silence procedure, dont
certains abusent aujourdhui pour éluder le débat sur des
questions délicates comme la guerre en Irak. Il est grand temps que lAlliance
écoute à nouveau ses membres. Lélargissement de lOTAN
est néanmoins une évolution positive.
Raymond Langendries (cdH): Monsieur le président,
monsieur le ministre, je serai très bref. Si notre groupe tient à
saluer cette étape historique qui permet à une seconde série
de pays du défunt Pacte de Varsovie de rejoindre l'Organisation de l'Atlantique
Nord et d'ainsi fermer la triste parenthèse soviétique, je voudrais
cependant faire deux remarques.
Nous regrettons que l'élargissement de l'OTAN s'effectue avec moins
de balises et sans de véritables critères objectifs, à
la différence de l'élargissement de l'Union européenne
balisée tant par les critères de Copenhague, critères démocratiques
et économiques à remplir par les pays candidats, que par les stratégies
de pré-adhésion et d'adhésion définies par la Commission
européenne avec une évaluation de l'acquis communautaire. La stratégie
d'adhésion de l'OTAN existe bien mais aurait mérité un
programme plus étoffé, surtout sur le plan politique. En effet,
faut-il rappeler que les sept pays candidats à cet élargissement
ont pris position, avant le début du conflit en Irak, pour la stratégie
des USA et contre celle de la "vieille Europe" à laquelle nous
appartenons au même titre que la France et l'Allemagne.
Les dix pays membres du groupe de Vilnius dont font partie les sept pays ont
affirmé, alors qu'il était clair que l'Irak violait réellement
les résolutions du Conseil de sécurité dont la résolution
1441, qu'ils étaient prêts à participer à une coalition
internationale pour mettre en uvre ces recommandations et le désarmement
de l'Irak; ce qu'ils ont fait depuis. Ces pays étaient soucieux, avant
tout, d'intégrer l'OTAN et de donner ainsi un gage au Congrès
américain pour que la ratification se passe bien. Nous aurions préféré
qu'ils se souviennent aussi qu'ils sont européens et que cinq d'entre
eux allaient rejoindre le club de la "vieille Europe" le 1er mai 2004.
Nous espérons qu'ils auront à cur de renforcer le pilier
européen de l'OTAN et que leur européanisation leur permettra
d'évoluer dans le bon sens.
Francis Van den Eynde (VLAAMS BLOK): Ce projet revêt
une importance telle que tous les membres du groupe Vlaams Blok prendront la
parole et que toutes les nuances seront exprimées. Nous sommes les témoins
d'un élargissement historique de l'OTAN. Jadis, un rideau de fer traversait
l'Europe de part en part. Derrière ce rideau s'est développé
un empire marxiste qui menaçait l'Europe de l'Ouest et opprimait l'Europe
de l'Est. Les pays d'Europe de l'Est ont à présent mis le cap
sur une politique proaméricaine, j'en veux pour preuve leur attitude
lors de la guerre en Irak. La position des pays d'Europe de l'Est est compréhensible
: ils recherchent un allié capable de les protéger contre un retour
éventuel du totalitarisme. L'Europe n'est pas en mesure de leur offrir
cette protection. Pendant des décennies, l'Europe occidentale a dénoncé
à mots couverts la dictature des Soviétiques alors que les sentiments
de solidarité avec l'Europe de l'Est et la volonté de reprendre
le contact étaient encore bien réels au sein de la population.
Tout au long de leur histoire, les Etats baltes ont été pris
entre les blocs russe et scandinave. Malgré cette double menace, ils
ont su conserver leur identité. Ils ont tout dabord appartenu à
lempire russe. Dans lentre-deux guerres, ils ont été
brièvement indépendants avant dêtre littéralement
vendus à lUnion Soviétique par le pacte Molotov- Ribbentrop.
Ils ont été « délivrés » par les troupes
du Troisième Reich en 1943 mais ont à nouveau été
occupés par les russes en 1944, devenant des républiques soviétiques
dès 1944.
En dépit des dominations successives, ils sont demeurés fidèles
à leur spécificité et ont préservé leur rêve
de liberté. Je me souviens non sans fierté que lorsque la ville
de Gand avait souhaité un jumelage avec la capitale estonienne de Tallinn,
dans les années 70, le Vlaams Blok était le seul parti à
encore se souvenir que la Belgique n'avait jamais reconnu l'annexion des Etats
baltes par l'Union soviétique. Interrogé à ce sujet par
Karel Dillen dans cette Chambre, le ministre des Affaires étrangères
navait pu qu'acquiescer. Nous avons donc protesté contre le jumelage
au conseil communal de Gand.
Ce qui vaut pour les Etats baltes vaut aussi pour les autres Etats candidats
à l'adhésion de l'OTAN. L'adhésion à l'alliance
de la Bulgarie, de la Roumanie, de la Slovénie et de la Slovaquie constituera
un enrichissement pour l'OTAN et assurément aussi pour l'Europe.
Ces pays ont conservé leur soif de liberté et leur propre culture
au travers des différentes périodes de leur histoire. Cest
pourquoi le Vlaams Blok salue leur adhésion avec enthousiasme. Ces pays,
abandonnés à leur sort par lEurope des années durant,
se trouvent désormais à nos côtés. Leur adhésion
constitue un rendez-vous avec la liberté dont je me réjouis, en
particulier à présent que nous devons régulièrement
défendre corps et âme notre liberté contre des assaillants
en tous genres dans notre pays et au sein de ce Parlement.
Version originale:
Mijnheer de voorzitter, ik dank u voor het verlenen van het woord. U zult
echter best begrijpen dat, wanneer het gaat over zon belangrijke materie
als de uitbreiding van de Navo met ongeveer heel Oost-Europa, mijn fractie zich
niet alleen sterk betrokken voelt, maar ook van plan is elke subtiliteit die
in deze materie benadrukt moet worden, aan bod te laten komen. Ik zou dat graag
doen in een spreektijd van dertig minuten, maar daarin zal ik niet slagen. Ik
zal hier dus niet de woordvoerder van mijn fractie zijn, maar wel het parlementslid
Francis Van den Eynde, die het woord neemt in dat belangrijk Navodebat. Sta
mij eerst en vooral toe vast te stellen dat wij hier geconfronteerd worden met
een historische uitbreiding van het Verdrag. Toen de Navo opgericht werd, was
Europa hopeloos verdeeld. Door Europa liep, om het met de woorden van Churchill
te zeggen, een ijzeren gordijn. Achter dat ijzeren gordijn stond een ijzersterke
alliantie het woord alliantie is misschien zelfs een eufemisme
, een ijzersterk imperium, het marxistische imperium van de voormalige
Sovjet- Unie. Van daaruit werd de vrijheid in West-Europa bedreigd en werd de
vrijheid in Oost-Europa gefnuikt, net zoals zij hier binnenkort ook gefnuikt
zal worden wanneer bepaalde wetten goedgekeurd zullen worden om politieke partijen
financieel te wurgen of om het vrije denken aan banden te leggen.
Volgens mij is het dus van groot belang te onderstrepen dat de overkomst
naar de Westerse alliantie van al die voormalige satellieten dat was
het woord van de Sovjet-Unie aantoont dat, ten eerste, de Koude Oorlog
voorbij is, ten tweede, het marxisme verslagen werd, en ten derde, wij met een
nieuwe situatie op geopolitiek vlak worden geconfronteerd.
Collegas, ik wil u allen toch op het volgende attent maken. Sommigen
onder jullie zullen zich ongetwijfeld herinneren dat, toen de oorlog in Irak
begon, toen Amerika zijn eerste oorlogsdaden stelde ten overstaan van het regime
van Saddam Hoessein, er in het westen van Europa, zoals bijvoorbeeld in dit
land, nogal wat kritische stemmen te horen waren ten overstaan van die oorlog.
Merkwaardig genoeg waren de voormalige Sovjet-satellieten die al bij de Navo
behoren veel minder kritisch.
Bovendien gingen voormalige Sovjet-satellieten die nog lang niet bij de
Navo waren en die ook nog niet op deze lijn zaten, zelfs mee in die oorlog.
Ik denk aan een land dat op dit ogenblik bovenaan in de actualiteit staat. Ik
spreek over Georgië, een land met veel problemen, aan de grens van Europa
en Azië, dat met vijftig soldaten niet meer, maar ook niet minder
aanwezig is in Irak aan Amerikaanse zijde. Ongetwijfeld heeft dat heel
wat mensen uit West- Europa, die een stuk kritischer stonden tegenover de Amerikaanse
operatie, geërgerd. Ik zou hen willen vragen om deze ergernis niet te veel
te laten gelden en een groter begrip aan de dag te leggen voor de politieke
houding van Oost-Europa in het algemeen in deze zaken.
Er is ongetwijfeld het feit dat die Oost-Europese landen laten we
een kat een kat noemen meer steun kunnen verwachten van de Verenigde
Staten dan van het huidige West-Europa, niet omdat het huidige West-Europa minder
rijk zou zijn dan de Verenigde Staten, niet omdat het huidige West-Europa minder
belangstelling zou hebben, maar doodgewoon omdat het huidige West-Europa veel
minder goed georganiseerd is. Het is een huis dat in zichzelf is gekeerd en
tegen zichzelf vecht. Ik verwijs dan maar één keer, collega's,
naar de woorden in het evangelie die zeggen dat een huis dat tegen zichzelf
gekeerd is, het nooit kan halen. Bijgevolg konden in die landen de West-Europese
staten niet concurreren tegen het Amerikaans prestige. Dat is een eerste zaak.
Er is een tweede zaak. Die landen hebben pas een nieuwe vrijheid ontdekt
en die vrijheid is hen lang ontzegd door de Russische grootmacht. Laten we eerlijk
zijn, tegen die Russische grootmacht heeft West-Europa nooit heel veel ondernomen.
Er werd hier af en toe kritiek geuit op de Sovjet-dictatuur en er werd af en
toe aangeklaagd dat de marxistische regimes in Oost-Europa in feite totalitaire
dictaturen waren, maar op het einde gebeurde dit al veel minder, want het was
niet meer politiek correct om kritiek te hebben op marxistische regimes. Bijgevolg
was de militante houding, die zo kenschetsend was voor de jaren vijftig, van
de West-Europese landen ten overstaan van de broeders in Oost-Europa ver zoek.
Ondertussen kreunde Oost-Europa onder de Sovjet-laars. Ik meen dat het dan
ook psychologisch te begrijpen is dat die staten, op het ogenblik dat zij van
onder die Sovjet-laars zijn weggeraakt die Sovjet-laars is trouwens totaal
weggerot, maar dat is een andere zaak toch nog een klein beetje rillerig
zoeken naar een paraplu die hen kan beschermen tegen een eventuele terugkeer
van die bedreiging.
Zij zijn onder de Amerikaanse paraplu gaan staan omdat - laten wij eerlijk
zijn - West-Europa geen regenscherm te bieden had. In het beste geval hadden
we nog een parasolletje. Het is dus vanuit die psychologische benadering dat
wij begrip moeten hebben voor die veeleer filoamerikaanse houding van Oost-Europa,
die ons zo weinig kritisch leek.
Ik wil toch, mijnheer de voorzitter, in deze materie een tweede hoofdstuk
aansnijden. Wij begroeten binnenkort in een militaire alliantie waarvan wij
sinds het prille begin deel uitmaken en die helaas niet meer is wat ze ooit
is geweest. Ook dat moeten wij durven toegeven. Een aantal volkeren die met
ons de Europese cultuur delen, die onze Europese gevoeligheden kennen - medeeuropeanen
dus - maar die zo lang van ons werden gescheiden en zo lang naar het Westen
hebben getracht, niet alleen om de consumptiegoederen, maar doodgewoon om de
vrijheid en om de mogelijkheden die zij in het Westen meenden te kunnen ontdekken
en die bij hen niet bestonden.
Ik denk dan in het bijzonder aan de Duitse protestzanger Reinhard Mey die
dit zeer emotioneel verwoordde met zijn heel bekend lied: Ich würde
gern einmal in Dresden singen. Hij was West-Duitser en zeer populair met
zijn protestliederen. Voor de collegas van de linkerzijde signaleer ik
dat hij groen-links was. Men moet mij niet verdenken van filoduits te doen:
het was een groen-linkse zanger. Hij had ontdekt dat hij als Duitser
hij zegt dat ook in dat lied in Katmandu kon gaan zingen, in New York
of in Parijs, maar niet in Dresden, want Dresden lag aan de andere kant van
de muur. Die Oost-Europese volkeren snakten naar die contacten, snakten naar
die vrijheid.
Sommige collegas van het Vlaams Blok zullen straks ongetwijfeld andere
volkeren aan bod laten komen, maar ik denk dan in het bijzonder aan wat men
doorgaans de Baltische staten noemt: Estland, Letland en Litouwen. Drie kleine
landjes, maar wat is klein? Vlaanderen is ook niet zo groot. Drie kleine landjes
die daar ergens aan de Baltische zee heel hun geschiedenis lang knel hebben
gezeten en nog zitten tussen aan de ene kant de Russische beer en aan de andere
kant, minder gevaarlijk de laatste eeuwen, maar toch af en toe agressief, een
Scandinavisch blok.
Collega's, ik moet het u zeker niet herinneren. Dit is een assemblee waar
de kennis van de geschiedenis ongetwijfeld zeer hoog is. Er is een tijd geweest
dat de Zweden onder de Zweedse Koning Karel XII tot diep in Rusland aan het
vechten waren. Ze zaten zelfs tot in de Oekraïne en tot in Silezië.
Dit laatste is nu naar verluidt Polen. Het is echter een hele tijd Duits geweest.
Daartussen liggen dus die drie landjes. In één van deze drie,
namelijk Estland, spreekt men een heel aparte taal. Men noemt deze taalgroep
Fins-Oegrisch. De taal is verwant met het Fins en met het Hongaars. Het is in
feite een taal van Mongoolse oorsprong. In de twee andere landen Letland
en Litouwen spreekt men een taal die Baltisch is. Men heeft daarvoor
geen andere benaming dan Baltisch. Het zijn geen Slavische talen. Het zijn geen
Germaanse talen. Het zijn vanzelfsprekend geen Romaanse talen. Het zijn Baltische
talen.
Het zijn drie kleine staatjes. Het zijn drie kleine landjes. Door de eeuwen
heen en ondanks deze afschuwelijke geografische positie gekneld tussen
twee grootmachten hebben ze hun identiteit bewaard. U zal het mij niet
kwalijk nemen dat ik hier vandaag als Vlaming mijn bewondering tot uiting wil
brengen voor deze vaste wil om zich vast te houden aan die identiteit.
Ik ga u niet de hele geschiedenis vertellen. Ik zou uw geduld op de proef
stellen en dat wil ik zeker niet doen. Als wij kijken naar de geschiedenis van
die volkeren - ik heb het dan alleen maar over de 20ste eeuw, over de eeuw die
nog maar pas achter de rug is - dan zien wij dat zij deel hebben uitgemaakt
van het Russische tsarenrijk. Ook Finland maakte tot 1917 deel uit van het Russische
tsarenrijk. De Finnen hebben gebruikgemaakt van de bolsjewistische revolutie
die Rusland overhoop haalde om zo vlug mogelijk hun identiteit, nationaliteit
en vrijheid te laten waarborgen.
Deze landen hebben dus eerst en vooral deel uitgemaakt van het Russische
imperium. Na de val van dat imperium hebben ze een kleine 20 jaar een eigen
onafhankelijkheid gekend. Deze onafhankelijkheid hebben zij beklemtoond door
het regelmatig aan bod laten komen van hun eigen identiteit. Dat gebeurde bijvoorbeeld
door middel van zeer grote zangfeesten. Deze zangfeesten zijn de oorspronkelijke
inspiratiebron geweest voor de Vlamingen om vanaf de jaren '30 ook bij ons zangfeesten
te organiseren.
Ze hebben zich nog 20 jaar lang kunnen handhaven. Daarna zijn zij letterlijk
verkocht. Dat gebeurde naar aanleiding van het beruchte akkoord tussen Molotov,
de minister van Buitenlandse Zaken van het marxistische regime van de Sovjet
Unie, en von Ribbentrop. Hij was minister van Buitenlandse Zaken van dat andere
socialistische regime, namelijk het Derde Rijk.
Naar aanleiding van een akkoord tussen deze twee socialistische regimes
ver uiteenlopend qua aard maar toch beiden socialistisch en bovendien
beiden even totalitair werden Estland, Letland en Litouwen doodgewoon
uitgeleverd aan Stalin. De Sovjetlegers wilden die landen winnen, organiseerden
onmiddellijk een onnoemelijke repressie en de Duitsers keken toe, waarschijnlijk
zelfs goedkeurend, want het was de toepassing van hun akkoord. Ik wil eraan
herinneren dat in die tijd de Sovjet-Unie, met de toestemming van dat socialistische
regime van het derde rijk, ook Finland heeft aangevallen. De eerste Vlaamse
Oostfronters zijn naar Finland getrokken.
Die drie landen werden in elk geval onder de voet gelopen en werden Sovjetrepublieken.
In 1941 draait het systeem om. Het nationaalsocialistische Derde Rijk valt de
socialistische Sovjet-Unie aan. Het is de grote oorlog in het Oosten. De Duitsers
beweren dat zij die drie landen bevrijden. Het komt in elk geval zo over want
ze worden als dusdanig ontvangen. Ik heb er de grootste twijfels over of de
bevrijding echt was maar ze werden in elk geval als dusdanig ontvangen. Dat
duurt drie jaar.
In 1944 komen de Russen terug en worden het weer de Sovjetrepublieken Estland,
Letland en Litouwen. Al wie zich in die jaren de luxe heeft durven permitteren
er een eigen mening op na te houden en op te komen voor de eigen tradities,
de eigen cultuur en de eigenheid van het eigen volk verdwijnt naar Siberië.
Er rolt een soort repressiebulldozer over die Baltische landen. Toch blijven
zij trouw aan hun vrijheidsdroom en aan hun eigen identiteit ook al worden ze
terzake volledig vergeten door het Westen. Ik wil dit illustreren met een voorbeeld
dat in dit Parlement, in deze Kamer werd beleefd. Toen in de jaren zeventig
het stadsbestuur van Gent, dat socialistisch en geloof ik christen-democratisch
was, een vriendschapsverdrag sloot jumelleren noemt men dat met
een zusterstad, namelijk Talinn, de hoofdstad van de toenmalige Sovjetrepubliek
Estland, wist alleen het Vlaams Blok ik ben daar vandaag nog trots op
dat België nooit de bezetting van Estland door de Sovjet-Unie erkend
had.
Ik weet nog goed dat Karel Dillen toen in dit halfrond eenzaam en alleen
onze fractie vertegenwoordigde, helemaal achteraan, ongeveer op de plaats waar
de heer Bourgeois thans zit de heer Bourgeois zit dus op een mooie heilige
plaats. Het was Karel Dillen die toen aan de minister van Buitenlandse Zaken
vroeg of België plots die bezetting toch aanvaardde. De minister van Buitenlandse
Zaken kon alleen antwoorden dat België die bezetting nooit erkend heeft.
Dit gaf ons de gelegenheid om in Gent te protesteren tegen het stadsbestuur
dat ondanks de niet-erkenning van de bezetting, het nodig vond te verbroederen
met het bezettingsregime dat op dat ogenblik aan de macht was in Estland.
Persoonlijk vind ik het mooi dat het nieuwe Estland, het bevrijde Estland
ons onze houding niet ten kwade duidt. Ik sprak daarnet over de trouw van die
mensen aan hun principes, ideeën, taal, identiteit en eigenheid. In hun
trouw hadden ze echter duidelijk niet mogen rekenen op onze steun, behalve van
dat op dat ogenblik nog piepkleine Vlaams Blok. Ik weet dat de Estlanders op
de hoogte waren van onze steun. Ik herinner me dat we een aantal dankbrieven
ontvingen uit Estland. Ondanks alles bleef Estland trouw aan de Europese gedachte
en wilde het land samenwerken met West- Europa.
Mijn verhaal over Estland geldt met even tragische hoofdsstukken voor Litouwen
en voor Letland. Mijn verhaal over Tallin geldt ook voor Riga en voor Vilnius.
Meer nog, mijn verhaal geldt ook voor andere landen zoals Slovakije waar het
volk ook werd bedreigd in zijn identiteit. Na de eerste wereldoorlog wou men
Slovakije perse deel laten uitmaken van een door de geallieerden nieuw uitgevonden
staat met de bijna onuitspreekbare naam Tsjechoslowakije Het is nogal begrijpelijk
dat daarmee na de fluwelen revolutie komaf werd gemaakt. Mensen bleven er trouw
aan hun taal en hun godsdienst, waarvoor ik trouwens mijn appreciatie wil uiten,
want trouw blijven aan je godsdienst onder de sovjetdictatuur was niet eenvoudig.
Dat geldt eveneens voor Slovenië en andere landen.
Mijnheer de voorzitter, in feite begroeten wij hier broeders die lang van
ons gescheiden zijn geweest. Ik denk dat dit misschien voor de Navo en zeker
voor Europa een verrijking is. Zij hebben jarenlang de Sovjet-dictatuur ondergaan.
Hun cultuur is echter nooit onder de voet gelopen door mondialistische bedrijven
zoals bijvoorbeeld het bedrijf dat zwarte limonade op de markt brengt of het
bedrijf dat over de wereld heerst met zogenaamde broodjes waarin naar verluidt
een soort vlees zit. Ik bedoel daarmee het bedrijf dat een Schotse naam draagt,
maar in feite Noord-Amerikaans is, McDonald's. Zij hebben dat allemaal niet
meegemaakt.
Hun muziek is hun eigen muziek gebleven. Ik raad iedereen die de kans heeft,
aan die landen te bezoeken. Het is trouwens merkwaardig dat men in die landen
in alle geledingen van de bevolking nog altijd houdt van klassieke muziek, van
echte cultuur in de diepere zin van het woord, en van literatuur. Het is merkwaardig
hoe hun kerken vol zitten. Op het succes van de kerk kan men in Vlaanderen niet
trots zijn. Mijnheer Leterme, u kijkt nu sceptisch naar mij; ik kan alleen maar
vaststellen dat in die landen de cultuur nog leeft, de identiteit nog leeft
en de eigen godsdienst nog leeft. Dat heeft niets te maken met een belijdenis,
ik stel dat alleen maar vast. Wij hebben heel wat te leren van die mensen en
het is daarom dat het Vlaams Blok vandaag met enthousiasme hun aankomst in de
alliantie begroet.
Ik weet niet of de alliantie nog een lang leven beschoren is. Ik heb de
eerste minister nog niet zo lang geleden horen vertellen dat de Navo volledig
zou veranderen, dat het een los bondgenootschap zou zijn dat niets meer te maken
heeft met de Atlantische Oceaan, een los bondgenootschap van landen verspreid
over de wereld, geleid door de Verenigde Staten die zullen bepalen wanneer iemand
mee oorlog moet voeren en met welke wapens hij dat moet doen. Dat zijn de woorden
van eerste minister Guy Verhofstadt. Ik weet niet hoelang en hoe het bondgenootschap
overeind zal blijven, dat kan ik niet voorspellen. Ik stel vandaag alleen maar
vast dat landen die in Oost- Europa zo lang verdrukt werden en door West-Europa
zo lang aan hun droevig lot werden overgelaten, op dit ogenblik aan onze kant
staan. Collega's, dat stemt mij vandaag hoopvol.
De voorzitter: Mijnheer Van den Eynde, u hebt nog een minuut spreektijd.
Francis Van den Eynde (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter,
ik zal mij houden aan mijn tijd. U kent mij.
Collega's, ik kan u verzekeren dat er veel zaken zijn die mij vandaag niet
hoopvol stemmen, onder andere in verband met de vrije mening in dit land en
het feit dat men in dit land politieke partijen naar het leven staat. Ik vraag
mij soms af of het Sovjet-regime niet verhuisd is van het Oosten naar het Westen.
Maar wat hier voorligt, stemt mij hoopvol. Nieuwe landen die de vrijheid
ontdekken. Dat begroet ik met enthousiasme. Als Vlaams nationalist en als overtuigd
Europeaan roep ik: leve de vrijheid!
21.05 Pieter De Crem (CD&V): Les traités
délargissement que nous approuverons se traduiront par ladhésion
à lOTAN de sept nouveaux membres qui optent pour une intervention
solidaire en cas de mise en péril dun des alliés. Plus que
certains alliés actuels, les nouveaux venus attachent une importance
réelle au principe de solidarité, consacré par larticle
5 du Traité, dont ils font une lecture univoque.
Jaimerais rappeler à votre souvenir lattitude du sp.a au
lendemain des attentats du 11 septembre. En tant que citoyens dun des
Etats membres ayant jeté les bases de lOTAN en 1949, nous nous
réjouissons en tout cas de cet élargissement.
Danciens ennemis font désormais partie de lalliance. Léchiquier
sest profondément modifié au cours des dernières
années. La manière dont nous nous profilons dans le monde et la
voie que nous comptons emprunter avec lOTAN devraient faire lobjet
dun vaste débat en séance plénière. A cet
égard, il conviendrait daccorder une attention suffisante aux nouvelles
menaces. Le débat autour des missiles de croisière remonte à
peine à une quinzaine dannées. Il convient aujourdhui
de se poser la question suivante : que faisons-nous ensemble pour construire
et préserver une société sécurisée, libre
et responsable?
LOTAN a le mérite de nous avoir épargné une guerre
mondiale de 1949 à ce jour. La sécurité ne constitue toutefois
jamais une évidence. La politique transatlantique en la matière
devrait toujours tenir compte de cette réalité, même si
une partie importante de la population considère actuellement la sécurité
intérieure comme prioritaire. Il convient de ne pas lâcher la bride,
car les événements récents ont démontré que
les conflits armés font, aujourdhui aussi, partie des risques que
lon ne peut exclure.
Il y aura toujours un terrain favorable à la propagation des conflits.
Aujourd'hui, de larges franges de la population mondiale nourrissent un intense
sentiment d'injustice. Le déséquilibre en matière d'aisance
matérielle et d'accès à la connaissance génère
la frustration. Il faut muer la soif de pouvoir de certains et les frustrations
d'autres en forces vives dans la lutte pour la paix, la sécurité
et la responsabilité. Le risque de voir des peuples lésés
prendre les armes reste réel. Voilà une nouvelle tâche pour
l'OTAN. Cette nouvelle tâche sera parfois ardue. Avec autant de membres,
il est en effet plus difficile de prendre des décisions unanimes. Ce
processus décisionnel constitue toutefois le levier d'une intervention
définitive.
Le lien étroit avec la Russie, l'ancien antagoniste, ne facilitera pas
l'intervention de l'OTAN. L'interprétation américaine du rôle
de l'OTAN et le manque de sens des responsabilités en Europe peuvent
également créer des tensions. C'est pourquoi, après l'approbation
des traités, nous devrons améliorer les relations transatlantiques.
Il faut redévelopper une vision cohérente mais lunité
nexclut pas la diversité.
Ces différences ne peuvent toutefois produire un effet paralysant. «Lunité
dans la diversité» doit être le mot dordre de lOTAN.
Le CD&V est pleinement et de tout coeur favorable à lélargissement.
Nous estimons que celui-ci est de nature à renforcer la sécurité
et la liberté et à créer un meilleur ordre mondial au 21ième
siècle.
Version originale :
Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik wil samen met u en
met de andere collegas eventjes stilstaan bij de goedkeuring van de uitbreidingsverdragen
en de belangrijke stap die wij daarbij zetten. Wij komen vandaag een belangrijke
stap dichter bij de nieuwe alliantie van landen die kiezen voor een militaire
en politieke samenwerking. Het moge zijn dat deze beslissing in eerste instantie
een zuiver politieke beslissing is geweest, het neemt niet weg dat zij gestalte
geeft aan de wens van zeven nieuwe landen om samen op te treden en om solidair
te zijn indien de veiligheid van één van de lidstaten in het gedrang
wordt gebracht. Dat is de strikte interpretatie van de onderlinge bijstand zoals
die werd opgenomen in artikel 5 van het NAVO-verdrag. Het zou ons, als inwoners
van één van de lidstaten die aan de wieg stonden van het Verdrag
van Brussel van 1949 - het moederverdrag van de Navo - moeten verblijden.
Het is ook duidelijk dat het artikel 5 van het NAVO-verdrag voor de zeven
nieuwe lidstaten van de Navo niet voor interpretatie vatbaar is. Dat is ook
niet zonder belang voor sommige collegas van sp.a-zijde die in het verleden
wel eens wat moeilijkheden hebben ondervonden bij de interpretatie van artikel
5 van het verdrag. Wij herinneren ons nog de benauwende scènes op de
dorpel van de Zestien, net na elf september, toen bepaalde excellenties van
de Vlaamse socialisten blijkbaar niet wisten wat het artikel 5, het solidariteitsartikel,
precies inhield. Vandaag weten we dat de interpretatie van artikel 5 niet langer
alleen vooropstaat en dat het artikel 5 op zich niet langer voldoet. Het bondgenootschap
heeft nu intense vriendschapsbanden met oude vijanden gemaakt. De nieuwe dreigingen
daarentegen hebben jammer genoeg niet op zich laten wachten.
Mijnheer de voorzitter, wij hadden voorgesteld hierover een groot debat
te houden in plenaire zitting, maar tot onze spijt heeft dat niet plaatsgevonden.
De besprekingen werden in commissie gevoerd, zodat wij geen groot debat hebben
kunnen voeren om een antwoord te vinden op de vragen van waar wij komen, waar
wij nu staan en waar wij naar toe moeten.
De Navo is tot stand gekomen in 1949, op de as van een continent dat zich
bijna in de vernieling had gebombardeerd, maar dat als een feniks uit haar as
is herrezen, geïnspireerd door de fundamentele wil om oude vijandschappen
te doorbreken en door de gemeenschappelijke wil om op basis van solidariteit
en de fameuze burden-sharing - het delen van lasten een collectieve
veiligheid tot stand te brengen. Het is de grote verdienste van de Navo geweest
- alle wereldverbeteraars ten spijt - dat zij erin geslaagd is om tussen 1949
en vandaag het oude continent van een wereldbrand te vrijwaren en dat zij erin
geslaagd is om het ideaal van de Navo en van haar stichters te doen gelden.
Het onverwachte einde van de Koude Oorlog in 1989 met het vallen van het
ijzeren gordijn, het afbreken van de muur, de fluwelen revoluties en de onvoorspelde
evoluties in de internationale veiligheid schijnen sindsdien echter jammer genoeg
aan te tonen dat er geen enkele, maar dan ook geen enkele veiligheidssituatie
definitief is, noch dat een veiligheidssituatie definitief voorspelbaar zou
zijn. Het Belgische, het West-Europese en het transatlantische veiligheidsbeleid
moeten dit steeds voor ogen blijven houden.
Bij grote lagen van de bevolking dat is toch een frappante vaststelling
overheerst de indruk dat de risicos en de dreigingen niet langer
duidelijk aantoonbaar zijn. Het probleem van de binnenlandse veiligheid wordt
momenteel als meer prioritair ervaren. Ooit was het anders. Vijftien jaar geleden
werden op dit spreekgestoelte heroïsche debatten uitgevochten tussen toenmalige
meerderheden en oppositie, meerderheden binnen de oppositie en oppositie binnen
de meerderheid over de plaatsing van de zogenaamde euroraketten, de SS20-raketten
en de kruisraketten. Het is alsof dit een eeuwigheid geleden is. Het is in elk
geval een discussie van de vorige eeuw, maar de essentie ervan is daarom niet
minder actueel: wat doen wij samen aan onze verdediging; wat doen wij samen
aan onze veiligheid om een maatschappij te kunnen bouwen in vrijheid, verantwoordelijkheid
en veiligheid.
De actualiteit van de voorbije maanden en jaren schijnt nochtans weinig
ruimte te laten voor een veiligheidsbeleid, collegas, dat de teugels zou
vieren. Van enkele recente conflicten, die wisselend van aard zijn, hebben wij
ongetwijfeld nooit vermoed dat zij tot stand zouden kunnen komen. Evenmin hebben
wij de omvang ervan vermoed. Daarbij verwijzen wij heel vaak naar wat gebeurd
is op 11 september, wat eigenlijk een pijnlijk hoogtepunt was in een voorspel
dat reeds jaren aan de gang was en waarvan de epiloog ongetwijfeld en jammer
genoeg nog niet is geschreven.
Sommige van deze conflicten waarvan sommige ook jammer genoeg maar
op enkele uren vliegen van bij ons verwijderd zijn bevestigen dat de
aloude voedingsbodem voor gewapende conflicten onverminderd aanwezig is. Eigenlijk
is die voedingsbodem niet anders dan de voedingsbodem van 1914, die van 1870
of die van 1940. Er is een intens gevoel van onrecht bij grote delen van de
wereldbevolking, zoals dat ook in 1914 en 1940 het geval was, onrecht door de
zeer ongelijke verdeling van welstand, welvaart en welzijn en niet het minst
van inspraak, kennis en geoorloofde kennis, onrecht door de machtshonger van
de enen of de radicale ideologieën van anderen en frustraties door de pogingen
van het Westen om de wereldveiligheid te blijven garanderen. Wellicht ligt daar
ook een van de belangrijke taken van de uitgebreide Navo: de onterechte frustraties
die bij velen heersen, ombuigen in troeven en hefbomen van een maatschappij
waarin vrede en veiligheid, alsook verantwoordelijkheid zouden kunnen zegevieren.
De onderliggende mechanismen van al deze onrechtvaardigheden zijn natuurlijk
bijzonder complex en onze inspanningen om ze ongedaan te maken, blijken veel
te zwak of vaak tegenstrijdig te zijn. Daarom moeten wij absoluut voor ogen
houden, collegas, dat het risico zal blijven bestaan dat verongelijkte
volkeren of verongelijkte leiders van verongelijkte volkeren hun recht met geweld
zullen pogen af te dwingen.
Daarmee krijgt de Navo een nieuwe rol toebedeeld, een rol die niet vanzelfsprekend
is en die nieuwe onzekerheden met zich zal meebrengen. Wanneer we de kaart van
2003 in Europa bekijken, dan lijkt die veel meer op de kaart van augustus 1914
dan op de kaart van 1944. De nieuwe rol die de Navo toebedeeld krijgt is een
rol die niet altijd gemakkelijk zal zijn. Het zal een parcours zijn dat met
de nodige obstakels bezaaid is. Er zijn een aantal problemen die met de uitbreiding
gepaard kunnen gaan. De eerste is natuurlijk de verzwakking van de besluitvorming.
De unanimiteit in de besluitvormingsregels die vooropstaat kan een zwakke schakel
zijn om effectief te gaan optreden. Wij liggen jammer genoeg met België
als klein land in de naweeën van 11 september 2001 een beetje aan de oorzaak
van het kortsluiten van de besluitvorming. Het weze een les voor ons maar ook
voor alle andere lidstaten dat de besluitvorming binnen de Navo de absolute
hefboom is voor een doortastend optreden, voor het handhaven, herstellen en
vooral garanderen van de openbare veiligheidsorde in de wereld en in de noordelijke
hemisfeer. De nauwe band met Rusland die opnieuw tot stand is gekomen
wie had ooit gedacht dat de antagonisten van het wereldbeeld in de jaren 50,
60, 70 en 80 elkaar opnieuw zouden kunnen vinden omtrent een
consensus in de geopolitiek, niet alleen in het noordelijke halfrond maar ook
in het zuidelijke halfrond zal het optreden van de alliantie niet vergemakkelijken.
Op een dag, one day, komt wellicht een antwoord op het kloppen of op het verzoek
dat de westerse landen aan Rusland zullen richten om toe te treden tot de hemisfeer
zodanig dat er van Honolulu tot Vladivostok een eenheid zal ontstaan van veiligheid,
samenwerking en veiligheidsgarantie, hoewel deze hefboom van veiligheid niet
noodzakelijk de onveiligheid, de onzekerheid en de veiligheidsbedreigende risicos
in de zuidelijke hemisfeer zou kunnen tegengaan.
Ten slotte is er de vaststelling dat de Amerikaanse benadering van de nieuwe
rol van de Navo wel eens durft te verschillen van de Europese benadering. Ik
meen dat we daar moeten opteren voor eenheid in verscheidenheid. We hebben gezien
dat op basis van goede afspraken, samenspraak en echte solidariteit samen met
de Amerikaanse bondgenoten een duidelijke visie kan worden ontwikkeld op veiligheid
en samenwerking in één Europa maar ook in Azië en eigenlijk
in de volledige noordelijke hemisfeer. Het zou dus best zijn dat we na de goedkeuring
van deze verdragen ook eens werk maken van een nieuwe en dus wellicht betere
en meer verantwoordelijke houding van Europa of sommige lidstaten ten opzichte
van de Verenigde Staten. Iedereen voelt aan dat de transatlantische relaties
de laatste maanden niet opperbest zijn. Ze zijn natuurlijk in volle evolutie.
Dit heeft te maken met een aantal omstandigheden waarover we het in het verleden
reeds hebben gehad. Het heeft wellicht te maken met andere verwachtingen, ambities
en prioriteiten daar waar we eigenlijk terug zouden moeten gaan naar de essentie,
namelijk dat de Navo onder zijn koepel of paraplu echte democratieën verzamelt
met een wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht die een zelfde ideaal
van vrijheid en verantwoordelijkheid voor ogen hebben.
Deze verschillen, hoewel ze in schijn groter zijn dan in werkelijkheid,
mogen en kunnen niet verlammend werken. Ze moeten voor de Europeanen en ook
voor de inwoners van het koninkrijk België, die altijd een traditie hebben
gehad van het in dialoog treden en van het zoeken naar een consensus, een uitdaging
zijn om de banden met de Verenigde Staten te verdiepen en te verbreden. Eenheid
in verscheidenheid, epluribus unum, geldt niet alleen voor de Europese Unie.
Het moet ook het leidmotief zijn voor de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.
Anders heeft ze geen zin en zal haar eigen succes ook haar nadeel worden.
De uitbreiding met zeven lidstaten wordt door ons volmondig en met een groot
hart goedgekeurd. Het is de uitdaging, de hefboom en wellicht ook het breekijzer
om naar een nieuwe mondiale orde in de eenentwintigste eeuw te gaan. Wij zijn
ervan overtuigd dat ze zal bijdragen tot een veiligere en betere wereldorde.
Robert Denis (MR): Monsieur le président, monsieur
le ministre, chers collègues, l'organisation du Traité de l'Atlantique
Nord fut créée dans un contexte de guerre froide. Elle avait pour
but de mettre sur pied une organisation de sécurité commune, au
sein de laquelle l'attaque contre l'un des membres signifiait une attaque contre
tous les autres membres. Son objet était aussi dissuasif que sécuritaire.
A l'époque, un Etat du bloc soviétique qui se serait attaqué
à un pays européen aurait couru le risque de voir l'armée
américaine voler au secours de ce dernier. Cela constituait pour les
Européens une garantie face à la puissante URSS. Les Etats-Unis
voyaient également une sécurité. Etant géographiquement
proches de l'URSS du côté Pacifique Nord et du côté
arctique, ils ne pouvaient accepter que la côte atlantique de l'Europe
soit menacée par l'armée rouge. Se retrouver entourés de
bases ennemies était pour les Etats-Unis hors de question. L'OTAN leur
permettait de maintenir une présence militaire en Europe, ce qui leur
donnait l'occasion de surveiller l'ennemi de plus près. Les Soviétiques
répondirent en mettant en place le pacte de Varsovie.
La fin de la guerre froide a modifié le contexte géopolitique
de la région. L'éclatement, l'effondrement du bloc soviétique
a engendré un grand nombre d'Etats, de républiques et de régions
indépendantes qui avaient été dilués au sein de
la puissante URSS.
L'admission de nouveaux pays ouvre la porte à certaines réflexions.
En premier lieu, il convient de rappeler que l'OTAN est une organisation militaire.
Elle a été conçue dans ce sens et ses mécanismes
de fonctionnement en sont inspirés. Les nouveaux adhérents jouiront
de la disposition de l'article 5 du Traité de l'Atlantique Nord, qui
prévoit une assistance de tous les membres en cas d'attaque subie par
l'un d'entre eux. Cela implique que les ennemis de ces nouveaux Etats membres
deviennent nos ennemis. A contrario, nous disposons de nouveaux alliés
en cas d'attaque dirigée contre nous. Nous pensons qu'il faut pousser
la réflexion plus loin, afin d'examiner des modifications des missions
de l'OTAN nécessaires au nouveau profil géopolitique du monde.
La fin de la guerre froide a, en effet, eu pour conséquence immédiate
de mettre fin à la cause de la création et du maintien des relations
militaires transatlantiques.
Il ne faut toutefois pas perdre de vue que la menace, loin d'avoir disparue,
s'est diversifiée, divisée. Une menace globale claire émanant
d'Etats définis, nommés, aux frontières et aux intentions
claires a laissé la place à un faisceau inquiétant de phénomènes
qui permettent de poser le débat sur l'avenir de l'OTAN et qui renforcent
l'idée de la nécessité d'une défense forte en Europe
et avec les Etats-Unis.
La mention faite précédemment de l'article 5 me donne l'occasion
de revenir sur la seule et unique invocation de cet article au cours de l'histoire
de cette organisation. C'est à la suite des tragiques attentats du 11
septembre 2001 que les Etats-Unis demandèrent le soutien de leurs alliés
dans le cadre de la lutte contre une nouvelle menace de terrorisme. En effet,
la menace ne vient plus d'Etats, elle vient maintenant de groupes indépendants
poursuivant une cause, groupes qui sont prêts à tout pour obtenir
ce qu'ils veulent et qui prendront pour cible le symbole de tout ce qu'ils rejettent,
c'est-à-dire principalement les Etats occidentaux.
Bien qu'il s'agisse de notre devoir de nations économiquement développées
de promouvoir l'émancipation des peuples, de donner aux nations les moyens
de poursuivre leur développement économique, de faire primer le
droit sur la force, nous ne pouvons et nous ne devons pas céder à
la menace.
L'aide et le développement doivent se baser sur des rapports pacifiques
et francs entre les États. L'usage de la violence et plus encore de la
violence terroriste qui frappe des victimes civiles et innocentes doit non seulement
être condamné mais aussi fortement combattu. Voici un des nouveaux
défis de l'OTAN pour les années à venir. Cette nouvelle
menace terroriste a remplacé celle d'une attaque massive par l'un des
membres du bloc soviétique. Reste maintenant à s'interroger sur
les capacités de l'OTAN à lutter contre cette menace plus diffuse,
sournoise, clandestine. La puissance militaire peut-elle mettre fin à
des groupes clandestins qui ne s'embarrassent ni de discours ni de manuvres
diplomatiques?
L'autre défi de l'OTAN trouve une solution dans son élargissement.
En effet, les Etats issus de l'effondrement du bloc soviétique furent
nombreux et bien souvent construits sur des bases politiques et stratégiques,
sans légitimité populaire ni démocratique. Les risques
de dislocation de ces États, de guerres civiles avec leur lot d'atrocités
et d'abus, de troubles interethniques, qui peuvent se répandre à
travers le continent et qui peuvent toucher bien plus d'États que les
belligérants originels, sont grands. Aux fins d'éviter cela, élargir
l'Alliance à de nouveaux arrivants aura plusieurs conséquences
positives. La première est d'assurer la protection de ceux-ci contre
l'éventuelle attaque d'un État désirant soit récupérer
un territoire qu'il revendique soit annexer un pays qu'il estime lui revenir.
Un autre avantage est de stabiliser la situation des nouveaux arrivants. Ceuxci,
une fois intégrés au sein de l'Alliance, se verront imposer une
stabilité interne et pourront plus facilement demander une intervention
militaire en cas de troubles. Le troisième avantage de l'élargissement
de l'OTAN réside dans l'augmentation territoriale des possibilités
de projection des forces de l'OTAN.
Grâce à l'élargissement de l'OTAN, la stabilité
se verra assurée au sein d'une région dans laquelle des troubles
sont probables. Au sein de l'Alliance, des réformes démocratiques
pourront être encouragées, les méthodes de résolution
des conflits par la médiation et le dialogue seront favorisées,
le mode de décision basé sur le consensus sera privilégié,
le retrait vers l'ethnocentrisme sera évité par une approche européenne
en collaboration étroite avec le partenaire américain, ce qui
peut éviter bien des conflits à caractère ethnique.
Le soutien de l'OTAN ne doit pas occulter une réalité bien souvent
présentée comme un obstacle à une relation transatlantique
saine et sereine. Je parle ici de la politique européenne de sécurité
et de défense. Cette politique doit être ambitieuse, volontariste,
efficace. Il convient en effet de promouvoir une politique étrangère
forte, influente afin de consolider la stabilité au sein de l'Union européenne.
Mais il ne faut pas confondre renforcement de l'Europe de la défense
et concurrence avec l'OTAN. Je parle ici d'un renforcement du pilier européen
au sein de l'OTAN. N'oublions pas les raisons qui ont présidé
à la création de cette organisation. Il s'agissait de protéger
l'Europe et de permettre aux Etats-Unis de disposer d'un allié outre-
Atlantique. Il y avait donc bien à l'époque de la création
de l'Alliance une optique de collaboration entre Européens et Américains,
les uns assurant la sécurité des autres et ceux-ci leur permettant
d'éviter que les désirs expansionnistes des Soviétiques
n'atteignent l'Europe. Il convient de signaler qu'avant la création de
l'OTAN, les Européens avaient créé entre eux l'Union occidentale
qui deviendra l'Union de l'Europe occidentale, une organisation de sécurité
commune de même type que l'OTAN. C'est la création de l'UEO qui
avait persuadé le Sénat américain d'autoriser les négociations
en vue de la création de l'OTAN, car ils ne voulaient pas être
les seuls dépositaires de la sécurité européenne.
La mise sur pied d'une organisation européenne de sécurité
avait été perçue comme une volonté des Européens
de se défendre entre eux, ce qui rassura les sénateurs américains.
C'est dans la même optique que doit s'examiner actuellement la relation
transatlantique. Il n'est pas question pour l'Union européenne d'agir
au détriment des intérêts de ses alliés. Il n'est
pas question pour l'Union européenne d'agir en dehors des Nations unies.
Il s'agit de réfléchir à une manière d'utiliser,
de façon optimale et coordonnée, les moyens existants. Une Europe
ayant des capacités de défense propre pourra constituer non pas
un concurrent mais un allié des Etats-Unis. L'OTAN est une alliance dont
le principal élément militaire se situe de l'autre côté
de l'Atlantique. Une Europe forte constitue, non pas le vers dans le fruit de
la relation transatlantique mais plutôt un renforcement de celle-ci. L'Atlantique
se verrait flanquée de deux piliers militaires forts, partageant les
mêmes valeurs basées sur la liberté, la démocratie
et les droits de l'homme, travaillant de concert en étroite collaboration
afin de faire de cette région une région stable, pacifiée.
Ce renforcement de la politique européenne de sécurité
et de défense est donc en parfaite conformité avec les buts de
l'OTAN. Deux piliers forts collaborant en toute franchise et en toute sécurité
au sein d'un même ensemble, voilà comment l'OTAN doit évoluer
aux fins d'être efficace! Ce serait de l'intérêt des Etats-Unis
d'avoir un partenaire fort. Il ne serait plus dépositaire de la sécurité
internationale et pourrait partager ce rôle. Ce serait également
de l'intérêt des Européens de manifester une volonté
d'être présent sur la scène internationale.
Voici, monsieur le président, les quelques remarques que je désirais
formuler au sujet de cette nouvelle donne géopolitique, qui doit donner
lieu à de nouvelles modifications de la manière d'envisager les
rapports entre les Etats. Il ne s'agit plus de construire un mur militaire pour
se prémunir d'une attaque massive mais de l'intégration progressive
de nouveaux pays dans le but de participer à la stabilité d'une
Europe qui a trop souvent été l'objet de troubles dont, comme
dans tous les conflits, les premières victimes sont les populations.
Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Comme ce fut le cas
lors de la première phase de l'élargissement de l'OTAN, sept nouveaux
pays sont invités à négocier leur adhésion à
lalliance sur des bases politiques bien plus que militaires.
Cette adhésion renforcerait les chances de voir enfin les pays d'Europe
centrale et orientale se doter de gouvernements pro-occidentaux stables. Il
s'agit là d'une analyse de l'International Spectator dont je me propose
de livrer les conclusions à votre réflexion.
Le sommet de l'OTAN à Prague était intégralement placé
sous le signe de l'élargissement mais les attentats du 11 septembre 2001
l'ont mué en un sommet de la transformation. Une évaluation des
concepts, des structures de commandement et des capacités de l'OTAN s'est
avérée nécessaire.
Lorsque, au mois de septembre 2002, le Congrès américain a approuvé
l'adhésion de sept nouveaux membres, le sort en était jeté.
Les Etats-Unis considéraient que la position de ces pays face à
la lutte contre le terrorisme, revêtait une importance capitale. Les parlements
des Etats membres actuels et futurs doivent encore ratifier le traité
d'adhésion. Le Vlaams Blok espère que la Chambre procédera
aujourdhui à cette ratification.
Cette fois, la Russie ne s'est pas opposée à l'élargissement.
Depuis 1997, les relations avec la Russie se sont améliorées.
Ce rapprochement sexplique très certainement, dune part,
par la lutte commune que livrent les pays de lOTAN et la Russie contre
le terrorisme international et, dautre part, par le Conseil OTAN-Russie
qui sest tenu en mai 2002.
Le nouvel élargissement met laccent sur l'évolution de
l'OTAN vers une organisation de sécurité collective dans l'esprit
du nouveau concept stratégique davril 1999. Depuis que l'OTAN a
accepté de jouer un rôle dans la lutte contre le terrorisme international,
elle est devenue un partenaire avec lequel il faut compter sur léchiquier
mondial. Les enseignements tirés de la première vague d'élargissement
ne sont pas que positifs. La Hongrie n'a rempli qu'un tiers de ses engagements.
La Tchéquie a même réduit de trois pour cent le budget alloué
à la Défense. La Pologne semble être le seul pays à
avoir fermement décidé d'apporter la contribution la plus importante
possible. L'adhésion s'avère être un processus long et difficile.
Les nouveaux Etats membres sont également confrontés à
différents problèmes mais grâce au Membership Action Plan
(MAP), ils prendront un meilleur départ. Le MAP formule des attentes
politiques et militaires. Les sept nouveaux Etats membres ont enregistré
des progrès à bien des égards. La corruption est lun
des problèmes majeurs auxquels sont confrontés les nouveaux Etats
membres. Elle mine la confiance dans les institutions publiques et la démocratie
et ouvre la porte à la criminalité organisée. Les informations
classifiées sur lAlliance transatlantique risquent ainsi dêtre
divulguées. En outre, les nouveaux Etats membres sont aux prises avec
dautres problèmes dordre politique, social, économique
et militaire.
L'Estonie satisfait dans une large mesure aux critères d'adhésion.
Sur le plan militaire, le pays ne présente aucun avantage pour l'OTAN
mais il pourrait être à l'origine de complications stratégiques.
Soixante pour cent environ de la population soutient l'adhésion à
l'OTAN. La Lettonie satisfait aux critères politiques. Sur le plan militaire,
il ne représente pas une grande plusvalue pour l'OTAN. Le budget de la
Défense de la Lettonie est progressivement augmenté. On y observe
de la corruption à grande échelle. La population soutient très
largement une adhésion à l'OTAN. La Lituanie satisfait également
aux critères politiques.
Par l'adhésion de la Lituanie, l'enclave russe de Kaliningrad sera complètement
encerclée par l'alliance. La Lituanie pourrait rapidement bénéficier
de renforts venant de Pologne. Des concepts américains ont été
appliqués dans les forces armées. Si initialement il n'y avait
pas de majorité favorable à une adhésion, les choses changent
aujourd'hui.
La Slovaquie dispose d'une économie de marché fonctionnelle.
Depuis 1998, l'équipe au pouvoir satisfait aux normes politiques. Une
corruption largement présente et des problèmes de respect des
règles de droit sont toutefois sources de préoccupations. Il n'y
a pas encore de contrôle civil suffisant des forces armées.
En Slovénie, les réformes politiques et sociales sont en bonne
voie. Son adhésion prolonge la frontière mais la Slovénie
est un pont entre l'Italie et la Hongrie. Plusieurs problèmes se posent
sur le plan militaire. L'armée y est un mastodonte. Le soutien à
l'adhésion n'y est pas très important mais il progresse.
En Bulgarie, la libéralisation est pratiquement acquise. Les élections
s'y sont déroulées normalement mais le pays est encore confronté
à de nombreux problèmes. La réforme des forces armées
y a été entamée en 1997 seulement.
Parmi les nouveaux membres, la Roumanie est le pays le plus pro-américain.
C'est également le nouveau membre le plus vaste. La Roumanie relie l'Europe
du Nord, l'Europe centrale et l'Europe du Sud-Est et permet l'accès à
la Mer Noire. Son adhésion met un terme à l'isolement de la Grèce
et de la Turquie. Le pays est toutefois confronté à des problèmes
économiques et au phénomène de la corruption. Il n'y existe
pas encore véritablement d'économie de marché. La modernisation
des forces armées est en cours. Par cette analyse, je pense avoir contribué
au débat.
Original
De voorzitter: Zijn er nog andere fracties die sprekers voor de algemene
bespreking wensen aan te duiden voor ik het woord geef aan de heer Tastenhoye?
Neen? Dan geef ik het woord aan de heer Tastenhoye. Mijnheer Tastenhoye, u weet
dat alle sprekers bij het onderwerp moeten blijven. Ik heb twee oren om dat
te volgen.
Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, dat zal ik zeker
doen.
Collegas, evenals bij de eerste uitbreidingsronde van de Navo werden
de zeven nieuwe lidstaten veeleer om politieke dan om militaire overwegingen
uitgenodigd voor onderhandelingen over het lidmaatschap. De werkelijke betekenis
van de nieuwe Navouitbreiding ligt dan ook vooral in de mogelijkheden die zij
biedt tot stimulering van de politieke en economische ontwikkeling van de nieuwe
lidstaten. De toetreding tot de Navo zal de kansen aanzienlijk vergroten dat
Centraal- en Oost-Europa voor de eerste keer in hun geschiedenis een regio zullen
worden van stabiele en pro-westerse regeringen. Dat is de analyse die begin
dit jaar gemaakt werd in de Internationale Spectator. Ik wil daar samen met
u even nader op ingaan.
De Navo-top in Praag heeft Estland, Letland, Litouwen, Slowakije, Slovenië,
Roemenië en Bulgarije uitgenodigd onderhandelingen te beginnen over toetreding
tot het bondgenootschap. Die top zou aanvankelijk vooral in het teken staan
van de tweede uitbreidingsronde. De terroristische aanslagen van 11 september
2001 maakten een fundamentele herbezinning over concepten, commandostructuur
en capaciteiten noodzakelijk, waardoor de bijeenkomst in Praag nu als transformatietop
bekendstaat. Op die laatste aspecten zal ik straks nog ingaan.
Nadat de eerste uitbreiding van het bondgenootschap op de Navotop in Madrid
in 1997 met de nodige discussie gepaard was gegaan, is die in Praag zonder moeilijkheden
verlopen. Toen het Amerikaanse Congres in september 2002 akkoord ging met de
invitatie aan zeven nieuwe lidstaten was er voor die landen sprake van een gelopen
race. Als dominante leider van de Navo is immers de stem van de Verenigde Staten
doorslaggevend. Voor de Amerikanen hebben de bijdragen van de nieuwe lidstaten
aan de strijd tegen het terrorisme en hun potentiële rol bij een aanval
op Irak een belangrijke rol in hun besluit gespeeld.
Voor landen die een uitnodiging hebben ontvangen, is nu de periode van de
toetredingsonderhandelingen eindelijk achter de rug. Tevens zullen de parlementen,
zowel in de Navo-landen als in de nieuwe lidstaten, de toetreding moeten ratificeren.
Daarmee zijn wij nu bezig. Collega's, wij hopen allemaal van harte dat deze
ratificatie vandaag nog zal kunnen plaatsvinden. Dat is onze intense wens.
Naar verwachting zullen rond dezelfde periode ook de nieuwe lidstaten van
de Europese Unie dat gebeurt over enkele maanden tot de Unie toetreden.
In tegenstelling tot de eerste uitbreidingsronde van de Navo waren er dit keer
van Russische zijde nauwelijks verbale dreigementen tegen deze nieuwe uitbreiding.
President Poetin had in oktober 2001 reeds verklaard dat indien de Navo ermee
voortging meer politiek dan militair te worden, hij zijn positie inzake de uitbreiding
zou heroverwegen. De critici van uitbreiding medio jaren negentig hebben dan
ook geen gelijk gekregen. De relaties met Rusland zijn niet verslechterd, maar
mede door de gezamenlijke strijd tegen terrorisme en de start van de nieuwe
Navo-Rusland-Raad in mei 2002 zelfs aanzienlijk verbeterd.
Bij het besluit over toetreding van de zeven nieuwe lidstaten hebben politieke
overwegingen een duidelijk belangrijkere rol gespeeld dan militaire criteria.
De nieuwe uitbreiding onderstreept nog eens de evolutie van de alliantie naar
een collectieve veiligheidsorganisatie. De Navo was inderdaad in de jaren 90
haar taken al gaan uitbreiden met conflictpreventie en conflictbeheersing in
heel Europa, inclusief tot over de grenzen van het Navo-verdragsgebied. Dit
werd trouwens vastgelegd in het nieuw strategisch concept dat op de Top van
Washington in april 1999 werd goedgekeurd. Nu de Navo-top in Praag de strijd
tegen het terrorisme als nieuwe officiële taak heeft aanvaard, is de Navo
ook een mondiale speler geworden. De Navo is niet langer een coalition by necessity,
maar een coalition by force. Alvorens naar de nieuwe lidstaten te kijken, is
het goed de ervaringen die zijn opgedaan met de lidstaten van de eerste uitbreidingsronde,
namelijk Hongarije, Polen en Tsjechië, in het kort even onder de loep te
nemen. Die ervaringen zijn niet onverdeeld gunstig. Dit geldt in het bijzonder
voor Hongarije, dat tot nu toe slechts een derde van zijn beloften is nagekomen,
hetgeen tot scherpe kritiek heeft geleid van de secretaris-generaal van de Navo,
Lord Robertson en de Navo-opperbevelhebber in Europa, generaal Joseph Ralston.
De nieuwe Hongaarse minister van Defensie Juhász kreeg op het Navo-hoofdkwartier
zelfs informeel te horen dat, indien dat mogelijk was geweest, Hongarije zelfs
uit de Navo zou zijn gesloten. Na een diepgaande inventarisatie van de Hongaarse
krijgsmacht kwam Juhász vervolgens zelfs tot de sombere conclusie dat
de strijdkrachten minder inzetbaar waren dan in 1990 na de val van de Muur.
Bovendien was Hongarije naast IJsland dat geen eigen leger heeft het enige Navo-land
dat geen bijdrage leverde aan de gezamenlijke strijd tegen het terrorisme. Het
land besteedt 1,6% van zijn bnp aan defensie, wat ver beneden het Navo-gemiddelde
is. Tsjechië heeft zijn defensiebudget zelfs met bijna 3% verlaagd, waardoor
aanpassingen op het gebied van interoperabiliteit, onderhoud en logistieke ondersteuning
nog meer vertraging ondervinden. Alleen Polen heeft duidelijk laten blijken
vastbesloten te zijn een zo groot mogelijke bijdrage aan de Navo te leveren
maar kampt eveneens met problemen bij het doorvoeren van hervormingen.
Opmerkelijk is ook dat bij gebrek aan voldoende kennis van de Engelse taal
Hongarije, Polen en Tsjechië de hun toekomende functies bij de Navo nog
niet allemaal vervullen. Voorlopig blijven deze landen dan ook meer consument
dan producent van veiligheid. De integratie in de alliantie van Polen, de Tsjechische
Republiek en Hongarije toont aan dat er sprake is van een langdurig en moeilijk
proces. Vooralsnog zijn de vooruitzichten op militair gebied in deze landen
dan ook weinig rooskleurig. De politieke en economische winst van het lidmaatschap
weegt voor deze landen klaarblijkelijk zwaarder dan het op orde brengen van
hun strijdkrachten. Zo zijn sinds Polen en Tsjechië Navo-lid zijn geworden
de buitenlandse investeringen in deze landen reeds met 50% gestegen.
Ook de lidstaten van de tweede uitbreidingsronde kampen met problemen, maar
zij verkeren dankzij het Membership Action Plan, MAP, wel in een betere uitgangspositie
dan Hongarije, Polen en Tsjechië bij hun toetreding. De verwachtingen en
vereisten van het MAP kunnen globaal in twee categorieën worden gegroepeerd.
Ten eerste, politiek strategisch. Dit omvat criteria als een functionerend democratisch
politiek systeem en een markteconomie, behandeling van minderheden, grensgeschillen
of andere geschillen met buurlanden en enkele andere zaken zoals de aanvaarding
van het strategisch concept van de Navo.
Ten tweede, militair. Dit omvat bijvoorbeeld de militaire bijdrage aan de
Navo inclusief de mogelijkheden voor interoperabiliteit en het vestigen van
democratische civiel-militaire betrekkingen. De militaire aspecten kunnen grofweg
worden verdeeld in, enerzijds, overwegingen met betrekking tot militaire mogelijkheden
en, anderzijds, overwegingen inzake de defensieorganisatie.
In het kader van het Partnership for Peace en het ermee verbonden Planning
and Review Process hebben de nieuwe lidstaten al ervaring opgedaan met het verbeteren
van de interoperabiliteit met Navotroepen en het voorbereiden van hun strijdkrachten
op het lidmaatschap. Net als het Partnership for Peace is het Membership Action
Plan MAP gebaseerd op het principe van zelfdifferentiatie. De
nieuwe lidstaten zijn inderdaad vrij geweest te kiezen welke elementen van het
MAP het beste pasten bij hun specifieke omstandigheden en prioriteiten. Aangezien
zij echter nog niet volledig aan de MAP-criteria voldoen, worden de activiteiten
in het kader van dat plan tijdens de toetredingsonderhandelingen voortgezet.
Toch is er ook sprake van vooruitgang. Zo hebben Estland en Letland goede
regelingen getroffen op het gebied van de minderheden op hun grondgebied. Litouwen
en Slowakije hebben eigendommen aan de Joodse gemeenschap teruggegeven. Slovenië
heeft de rol van de Staat in de economie aanzienlijk verminderd. Bulgarije heeft
belangrijke wetten aangenomen voor de versterking van exportcontroles en de
beveiliging van geclassificeerde informatie. Roemenië heeft geld uitgetrokken
voor een anticorruptiekantoor.
Overigens vormt corruptie dat zal u niet verbazen, collegas
een van de belangrijkste problemen voor de nieuwe lidstaten. Op de Transparency
International Index, die een opklimmende rangorde aangeeft voor de corruptie
in een land, staat Estland op de achtentwintigste plaats. Slovenië staat
als vierendertigste geklasseerd, Litouwen achtendertigste, Bulgarije zevenenveertigste.
Slowakije en Letland staan beide op de negenenvijftigste plaats. Roemenië
staat zelfs na Zimbabwe op de negenenzestigste plaats.
Echter, ook Hongarije - eenendertigste - Polen - vierenveertigste -, en
Tsjechië - zevenenveertigste - kampen nog steeds met corruptie. Corruptie
ondermijnt het publieke vertrouwen en daarmee ook de democratie, die natuurlijk
als eis geldt voor het Navo-lidmaatschap. Corruptie opent ook de deur voor invloed
van de georganiseerde misdaad en creëert een omgeving, waarin Navo-leden
er niet op kunnen vertrouwen dat geclassificeerde informatie zal worden beschermd.
Ik zal hiernavolgend een kort overzicht geven van de afzonderlijke situaties
in de nieuwe lidstaten.
Laat ik beginnen met Estland. Estland voldoet grotendeels aan de toelatingscriteria.
Estland wordt geacht zich economisch op de vrije markt te kunnen handhaven.
Gezien zijn ligging, op zon 150 kilometer van Sint-Petersburg, biedt het
geen militaire voordelen aan de Navo, maar kan het wel zorgen voor strategische
complicaties. De hervorming en herstructurering van de krijgsmacht staan geheel
in het teken van de toetreding tot de Navo. Extra uitgaven zijn gedaan voor
de verbetering van de communicatiesystemen.
Daarnaast is een begin gemaakt met de oprichting van drie lichte infanterie
reservebrigades en met het ontwikkelingsplan van het Est Bat. Prioriteit wordt
ook gegeven aan de voortzetting van de modernisering van trainingsprogrammas
en de vorming van een rapid reaction capability. Voorts wordt aandacht besteed
aan verbetering van de Navo-interoperabiliteit, de gevechtskracht van eenheden
en de infrastructuur. Van de bevolking van Estland steunt ongeveer 60% het lidmaatschap
van de Navo.
Letland voldoet aan de politieke criteria en wordt geacht op de middellange
termijn de concurrentie op de vrije markt aan te kunnen. Vanuit militair gezichtspunt
heeft dat land de Navo echter weinig te bieden. Het is, evenals Estland, vanwege
zijn geografische ligging moeilijk te verdedigen. Terwijl aanvankelijk vanwege
sociaaleconomische prioriteiten een zeer klein percentage van het bnp aan defensie
werd besteed, besloot het Letse parlement in 1999 het defensiebudget geleidelijk
te verhogen, waardoor er nu meer gelden voorhanden zijn om de militaire middelen
uit te breiden en herstructureringen in de krijgsmacht door te voeren. Er is
wel sprake van grote corruptie bij overheid en veiligheidstroepen. Een grote
meerderheid van de bevolking is voorstander van het Navolidmaatschap. Speciale
aandacht verdient de oprichting van het Let Bat, dat dit jaar operationeel is
geworden. Dat regulier gevechtsbataljon bestaat uit vier compagnieën, twee
beroeps en twee dienstplichtigen. Let Bat beschikt over een Navo standaard individuele
uitrusting en zal de kern vormen van de toekomstige structuur van de krijgsmacht.
De strijdkrachten zijn daarnaast gespecialiseerd in mijnen, opruimingteams,
militaire politie, medische eenheden en duikerseenheden.
Litouwen voldoet eveneens aan de politieke criteria en is in staat zich
economisch op de middellange termijn te handhaven. Met zijn toetreding wordt
de Russische enclave Kaliningrad geheel door Navo-lidstaten ingesloten. Gezien
het naburige Polen kan het land in geval van spanning snel van versterkingen
worden voorzien. Litouwse expats die na de verkiezingen van 1996 zijn teruggekeerd,
hebben een grote invloed op de hervormingen in de krijgsmacht. Sommigen van
hen hebben hoge posten in de Amerikaanse krijgsmacht bekleed. Zij introduceerden
in de Litouwse strijdkrachten een nieuwe cultuur en Amerikaanse concepten.
De krijgsmacht heeft, onder meer, Stinger anti-aircraftraketten besteld
die deel uitmaken van een contract van 31 miljoen dollar. In tegenstelling tot
Estland en Letland bestond er in Litouwen aanvankelijk geen meerderheid onder
de bevolking voor het lidmaatschap. Intussen is het percentage voorstanders
fors gestegen. Slowakije beschikt over een functionerende markteconomie en kan
de competitie op middellange termijn aan. Het land miste bij de eerste uitbreiding
de boot vanwege het bewind van de populistische Vladimir Meciar, dat niet voldeed
aan de democratische criteria van de Navo. Mikolas Dzurinda won echter in 1998
de verkiezingen en werd in september 2002 voor een tweede termijn gekozen. Hiermee
werd de weg geopend voor het Navo-lidmaatschap. Er bestaat nog steeds zorg over
de wijdverspreide corruptie en de gebrekkige rechtshandhaving. Zo moesten in
het eerste kabinet van Dzurinda vijf ministers omwille van corruptie aftreden.
Vanuit strategisch oogpunt verkleint Slowakije de grenzen van de Navo. Het
vormt aan de ene kant een brug tussen de Navo-lidstaten Polen en Tsjechië
en aan de andere kant met Hongarije. Het belang van de strategische ligging
van het land kwam duidelijk naar voor tijdens de crisis rond Kosovo, toen Oostenrijk
zijn luchtruim sloot voor de Navo en de alliantie afhankelijk was van Slowakije.
Op het gebied van civiele controle over de krijgsmacht heeft Slowakije minder
vorderingen gemaakt dan gewenst is. Slowakije beschikt over een volledig uitgerust
leger met relatief modern materieel. Het hervormingsplan, bekend staand als
Model 2010, moet de strijdkrachten nog meer flexibel en interoperabel maken
met Navoeenheden. Prioriteit wordt gegeven aan snel inzetbare eenheden, professionalisering
van het leger en het streven om 2% van het bnp aan defensie te besteden.
Slovenië heeft goede vooruitgang geboekt op het gebied van politieke
en sociale hervormingen. Het land liep door een Amerikaans veto het lidmaatschap
in de eerste uitbreidingsronde mis. Hoewel strategisch gezien Slovenië
de grenzen van de alliantie verlegt, vormt het wel een brug over land tussen
Italië en Hongarije. Het land kan tevens als operatiegebied dienen indien
zich problemen voordoen in het voormalige Joegoslavië. Slovenië kent
op militair gebied nog diverse tekortkomingen. De herstructurering van de krijgsmacht
komt er moeilijk van de grond. De defensie-uitgaven blijven laag en de kwaliteit
van de krijgsmacht laat veel te wensen over. Slovenië staat dan ook voor
een grote uitdaging. Noodzakelijk zijn verdere professionalisering, verbetering
van interoperabiliteit, logistieke ondersteuning, training, uitrusting en inzetbaarheid
van eenheden en herstructurering van de commandostructuren van de strijdkrachten.
Voor dit jaar, 2003, staat een verhoging van het defensiebudget met 12,4% op
het programma.
Slovenië heeft wel een grote fout gemaakt. Het heeft voor zijn kleine
krijgsmacht immers de structuur van de Amerikaanse krijgsmacht overgenomen.
Dit heeft geleid tot een loodzware organisatie. Deze moet opnieuw worden aangepast.
Ook hier is de maatschappelijke steun voor het Navo-lidmaatschap niet zo groot.
Intussen is die steun echter merkelijk gestegen.
Zo kom ik tot Bulgarije. In Bulgarije nadert het proces van liberalisering
zijn voltooiing. De verkiezingen van 2001 zijn op ordentelijke wijze verlopen.
Het land kampt echter wel met armoede, corruptie, patronage en weinig bemoedigende
vooruitzichten voor jonge mensen. Het heeft tot 1997 geduurd voor er serieus
werd begonnen aan de noodzakelijke hervorming van de krijgsmacht.
Bij de landmacht is er een langzame maar zekere stijging te constateren
in het aantal eenheden dat naast de strijdkrachten van andere landen kan opereren.
De luchtmacht van Bulgarije verkeert nog in een deplorabele staat. De weinige
MIG-29's krijgen binnenkort echter een structureel-, levensverlengend- en moderniseringsprogramma
dat ervoor moet zorgen dat deze vliegtuigen uit de Sovjettijd nog 15 jaar moeten
kunnen meegaan. Het Plan for the Organisational Development of the Armed Forces
by the year 2004 kortweg Plan 2004 voorziet in veelomvattende
troepenreducties en rationalisatie en herstructurering van de strijdkrachten.
Voor investeringen is er tot 2007 een bedrag van 700 miljoen dollar uitgetrokken.
In 2010 moet de krijgsmacht geheel uit vrijwilligers bestaan. Bulgarije beschikt
thans over twee inzetbare bataljons. Het hoopt in 2004 een brigade operationeel
te hebben voor niet-artikel-5-operaties.
Ik kom bij Roemenië. Roemenië liep ondanks de steun van een aantal
Europese lidstaten het lidmaatschap in de eerste uitbreidingsronde mis door
een Amerikaans veto. Het is nu het meest pro-Amerikaanse land van de nieuwe
lidstaten. Het onderhoudt nauwe banden met de Verenigde Staten. Dit is vooral
een gevolg van 11 september. Roemenië verklaarde zich toen zelfs de facto
een Navo-bondgenoot. De Roemeense regering gaf ook gehoor aan de Amerikaanse
wens om Amerikaanse militairen uit te sluiten van de jurisdictie van het Internationaal
Strafhof.
Roemenië is qua oppervlakte van het grondgebied en qua omvang van de
strijdkrachten de grootste nieuwe lidstaat. Strategisch gezien vormt het land
een verbinding tussen Noord-, Centraal- en Zuid- Oost-Europa. Daarnaast verschaft
Roemenië toegang tot de Zwarte Zee en tot meer dan 1.000 bevaarbare kilometers
van de Donau. Het lidmaatschap van Roemenië maakt - evenals dat van Bulgarije
- bovendien een einde aan de geïsoleerde geografische positie van Griekenland
en Turkije in de regio. Van de 12 kandidaat-leden voor de Europese Unie heeft
Roemenië het laagste bnp, de hoogste inflatie, de minste buitenlandse investeringen
en de meeste corruptie.
Het land heeft nog geen echte markteconomie. De hervormingen zijn gedeeltelijk
teruggeschroefd. De corruptie bloeit er. Dit laatste vooral bij de privatisering
van staatsbedrijven. In juli 1999 werd het Rumanian Armed Forces Restructuring
and Modernisation Program aangenomen dat de basis vormt voor fundamentele hervormingen
en moderniseringen van de strijdkrachten.
De voorzitter: Mijnheer Tastenhoye, u hebt de 30 minuten spreektijd overschreden.
21.08 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik was bezig
met het laatste land dat toetreedt tot de NAVO.
De voorzitter: Indien u voor elk land dezelfde spreektijd nodig hebt, duurt
dit nog 3 minuten.
21.09 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik heb mijn
uiteenzetting over Roemenië zo goed als beëindigd. Collegas,
ik ben het rijtje van de toekomstige nieuwe lidstaten afgegaan. Ik heb een overzicht
geschetst van hetgeen zij de NAVO te bieden hebben. Op basis van hetgeen terzake
in de International Spectator is te vinden heb ik een analyse gemaakt. Daarmee
heb ik mijn bijdrage tot dit debat geleverd en dank u voor u welgemeende aandacht.
Le président: La discussion générale est close.
Discussion des articles
Nous passons à la discussion des articles. Le texte adopté
par la commission sert de base à la discussion.
(Rgt 85, 4) (335/1)
Le projet de loi compte 8 articles.
Aucun amendement n'a été déposé.
Les articles 1 à 8 sont adoptés article par article.
La discussion des articles est close. Le vote sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.
|